بررسی بیان ژن نوکلئوستمین به عنوان یک مارکر مولکولی جدید در تومورهای سینه

سلول های بنیادین واحدهای ساختاری در طول ارگانوژنز هستند و در تمام طول مدت تکامل یک جنین حضور دارند. این سلول ها منبعی از سلول های تمایز نیافته را تشکیل می دهند، که دارای توانایی خودبازسازی و تمایز نهایی به انواع متنوع سلول ها می باشند. در بالغین آن ها مسئول جایگزینی سلول های طبیعی از بین رفته هستند و ممکن است باعث بهبود پس از آسیب شوند. کنترل هماهنگ خودبازسازی و تمایز برای حفظ هموستازی سلول های بنیادی امری کلیدی است، وزمانی که این کنترل هماهنگ از تنظیم خارج شود باعث ایجاد سرطان می شود. از آنجا که برنامه مولکولی که تنظیم حرکت سلول های بنیادی را ما بین حالت تقسیم شونده فعال و ساکن(تمایز یافته) بر عهده دارد ناشناخته است، تشخیص پروتئین های اختصاصی سلول های بنیادی و آشکار سازی مسیرهای تنظیم کننده جدیدشان دارای اهمیت اساسی است. از جمله این پروتئین ها نوکلئوستمین می باشد، که یک پروتئین هستکی متصل شونده به gtp می باشد، که به میزان بالایی در سلول های بنیادین جنینی و بالغ بیان می شود، اما در بافت های تمایز یافته بیان نمی شود. هم چنین نوکلئوستمین در انواعی از بافت ها و رده های سلولی سرطانی نیز بیان می گردد. سرطان پستان، شایع ترین سرطان عضوی و دومین عامل پیشروی مرگ های ناشی از سرطان در زنان می باشد. بدلیل شیوع روز افزون تومورهای پستان در سال های اخیر و کمبود مارکر های مولکولی مناسب جهت تشخیص سریع و پیش آگهی آن ها، تلاش های گسترده ای در راستای شناسایی مارکرهای مولکولی اختصاصی که بتواند غده های توموری را از انواع غیرتوموری متمایز سازد، آغاز شده است. در این تحقیق صلاحیت بیان ژن نوکلئوستمین به عنوان مارکر مولکولی در سرطان پستان مورد ارزیابی قرار گرفته است. در مجموع 41 نمونه ی توموری و 20 نمونه ی نرمال مربوط به حاشیه ی تومور با استفاده از تکنیک rt-pcr مورد مطالعه قرار گرفتند، و ژن ?2m بعنوان کنترل داخلی بکار رفت. با استفاده از نرم افزار spss و تست آماری one-way anova ، نتایج بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان دادند که: 1- نوکلئوستمین یک مارکر تکثیری است، یعنی هر نوع سلولی اعم از سلول های بنیادین، پیش ساز، سرطانی و سلول های تمایز یافته ی بالغ نرمال، زمانی که در حال تکثیر فعال باشند، نوکلئوستمین را بیان خواهند کرد، و زمانی که بیان آن مهار شود، باعث کاهش تکثیر سلولی و تمایز در این سلول ها می گردد. 2- بیان نوکلئوستمین درتومورهای پستان بیشتر از حاشیه ی تومور می باشد، اما این اختلاف معنی دار نمی باشد. 3- سطح بیان نوکلئوستمین به طور معنی داری در ارتباط با ماهیت تکثیری تومور های خوش خیم پستان است. این امر می تواند بدلیل نرخ بالای سلول های در حال تکثیر در تومورهای خوش خیم باشد. 4- سطح بیان نوکلئوستمین افزایش معنی داری را بین تومورهای بدخیم و خوش خیم نشان می دهد، بنابراین می توان گفت که با احتمال زیاد این ژن بجای آنکه بعنوان یک مارکر بدخیمی عمل کند، بعنوان یک مارکر مناسب برای تکثیر سلول می باشد، و باعث پیشرفت تومور از طبیعت خوش خیمی به بدخیمی نمی شود. 5- سطح بیان نوکلئوستمین به طور معنی داری در ارتباط با افزایش درجه ی تومور های بدخیم پستان بوده و افزایش معنی داری را در بین تومورهای بدخیم مرحله اولیه و پیشرفته نشان می دهد. بنابراین می توان چنین استنباط کرد، که همگام با پیشرفت تومور به سوی مراحل بالاتر بدخیمی بیان نوکلئوستمین افزایش می یابد. 6- از آن جا که نوکلئوستمین در پیشروی تومور از مراحل پایین تر به مراحل بالاتر فرم بدخیمی دخیل می باشد، بنابراین با احتمال زیاد، با مهار بیان نوکلئوستمین در تومورهای اولیه و بدون درگیری غدد لنفاوی، می توان از پیشرفت این تومورها به مراحل بالاتر بدخیمی و متاستاز جلوگیری کرد. این نتایج استفاده از نوکلئوستمین را به عنوان مارکر تشخیصی در تفکیک و شناسایی بافت های توموری از غیرتوموری موثر نمی داند، ولی استفاده از آن را درتخمین اندازه ی تومور و هم چنین به عنوان فاکتور بالقوه پیش آگهی دهنده برای تعیین شدت های مختلف توموری در تومورهای پستان و پیش بینی رفتار آینده تومورها ممکن می سازد، از اینرو می تواند در کنار سایر روش های روتین آزمایشگاهی مورد استفاده قرار گیرد. هم چنین ممکن است مهار نوکلئوستمین بتواند راهکار موثری در کاهش نرخ تکثیر سلولهای سرطانی پستان باشد.